به نقل از شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، این شرکت با اجرای طرحهای راهبردی و تغییر مسیر از سوختمحوری به سودمحوری با پالایش روزانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفتخام و میعانات گازی و تولید ۱۱۲ میلیون لیتر گازوئیل، ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین، افزایش ۲۳ درصدی تأمین و توزیع سوخت و جابهجایی ۱۳۵ میلیارد لیتر فرآورده نفتی در شعاع ۵۰۰ کیلومتر در کشور، ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیتر نفتخام و فرآوردههای نفتی را میتوان از جمله دستاوردهای صنعت پالایش در عمر یکساله آغاز بهکار دولت سیزدهم اعلام کرد.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی همچنین موفق شده است تثبیت و افزایش ذخیرهسازیهای راهبردی سوخت کشور، تأمین خوراک ۹۵ نیروگاه تولید برق و انرژی بهمنظور جلوگیری از خاموشیهای گسترده در کشور به مقدار ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون لیتر، ارسال سوخت به صنایع بزرگ به مقدار ۵ میلیارد و ۳۰۰ میلیون لیتر، تبدیل کارگاهی بیش از ۱۰۰ هزار خودرو عمومی تاکسی و وانت به دوگانهسوز بهصورت رایگان، فراهم کردن زیرساخت و صادرات دریایی گاز مایع در پایانه شهید باهنر و جلوگیری از انباشت و سوزاندن ۲۰۰۰ تن در روز با حدود ارزش سالانه صادراتی ۳۶۵ میلیون دلار را محقق و در کارنامه خود ثبت کند.
اضافه شدن این شرکت به فهرست سازمانهای توسعهای، امضای تفاهمنامه مطالعات فنی و مهندسی احداث پالایشگاههای جدید و توسعه پالایشگاههای موجود در کشورهای حوزه کارائیب با هدف جلوگیری از خامفروشی و ایجاد ارزش افزوده را نیز میتوان از دیگر خدماترسانیهای صنعت پالایش دولت سیزدهم به مردم ایران برشمرد.
خنثیسازی توطئه بنزینی
آبانماه پارسال در دسیسهای که معاندان و دشمنان قسمخورده جمهوری اسلامی طراحی کرده بودند، اختلالی گسترده در سامانه هوشمند سوخت ایجاد شد که در این زمینه با اطلاعرسانی دقیق و بهموقع و حضور مدیران ارشد صنعت و دستاندرکاران شرکت ملی پالایشوپخش و پخش فرآوردههای نفتی و بسیج همه کارکنان و نیروهای متخصص، این معضل در حداقل زمان ممکن برطرف شد و تحت شرایط اضطراری پیشآمده از ایجاد یک فاجعه و بحران در زمینه سوخترسانی جلوگیری شد.
به این ترتیب با اعزام و استقرار نیروهای متخصص و همکاری مردم و حضور بیوقفه مدیران، یک عملیات دفاع بزرگ سایبری ۴ هزار نفره در سطح کشور اجرایی شد. در این فرآیند نیروهای فنی و متخصص داخلی برای بازگرداندن سامانه و بررسی عمق صدمهای که به سامانه وارد شده بود، تلاش و بررسی را آغاز کردند و مشخص شد همه نازلها در ۵۴ هزار نقطه از دست رفته است، با حضور نفرات عملیات و بررسی تکبهتک نازلها، عملیات بازگرداندن از طریق نصب دوباره نرمافزار اجرایی شود که در کمترین زمان ممکن این عملیات انجام شد و سوخترسانی به شرایط عادی بازگشت.
از تأمین خوراک نیروگاهها تا سوخترسانی به پمپبنزینها
صنعت پالایش و پخش در فصل سرد سال، تعهدهای تازه را افزون بر تأمین سوخت روزانه صنایع و بخش خانگی و جایگاههای عرضه سوخت متحمل میشود. کمبود گاز در نیروگاهها در دو سال گذشته دو صنعت برق و گاز را با بحرانی جدی روبه رو کرده بود. در این بین با ارسال روزانه حدود ۳۷ میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاههای کشور، در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۰ به رفع خاموشی گسترده در کشور منجر شد. بر اساس آمار موجود در سال ۱۴۰۰، حدود ۱۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاههای کشور تحویل داده شده، همچنین در فرآیند تأمین و توزیع سوخت در بازارهای داخلی نیز آمار گویای این است که از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ تا تیرماه ۱۴۰۱، بیش از ۶۱ میلیارد لیتر سوخت شامل گازوئیل و بنزین به جایگاههای عرضه سوخت در سراسر کشور ارسال شده است.
صنعت پالایش در دولت سیزدهم رشد ۶ درصدی پالایش نفت خام و میعانات گازی و افزایش ۲۳ درصدی تأمین و توزیع سوخت خودروها نسبت به پارسال را تجربه کرده، همچنین ۸۰ درصد تعهدهای خود را نسبت به تحویل وکیوم باتوم تهاتری به شرکتهای قیرساز عملیاتی کرده است.
برنامهریزی بلندمدت برای توسعه سوخت سبز CNG در سبد خودروها
با نگاهی به الگوی مصرف بنزین میتوان دریافت که جهشی قابلتوجه در مصرف بنزین رقم خواهد خورد، بهگونهای که در سال ۱۴۰۵ به ۱۱۷ میلیون لیتر در روز، در سال ۱۴۱۰ به ۱۳۴ میلیون لیتر در روز و در افق سال ۱۴۲۰ به بیش از ۱۵۳ میلیون لیتر در روز خواهد رسید. از این رو مدیریت بهینه مصرف سوخت برای جلوگیری از بحران پیش رو، در صدر برنامههای اجرایی قرار گرفته است. در این فرآیند از جمله اقدامهایی که انجام شد، در بخش تبدیل کارگاهی، یک قرارداد با گروه صنعتی ایرانخودرو بهمنظور تولید ۴۵ هزار خودرو دوگانهسوز اعم از تاکسی و وانت در آذرماه سال ۱۴۰۰ به ارزش ۲۰ میلیون دلار امضا شد تا ضمن مدیریت مصرف بنزین، صرفهجویی ارزی قابلتوجهی را رقم بزند.
این در حالی است که بر اساس مصوبه شورای اقتصاد، مقرر شد یک میلیون و ۲۰۶ هزار خودرو به سیستم دوگانهسوز مجهز شوند که بر اساس آمار موجود از تیرماه پارسال تا تیرماه امسال ۱۰۰ هزار خودرو عمومی با تسهیلات رایگان دوگانهسوز شدهاند.
اقدام برای مکانیزه ساختن رویه صدور مجوز جایگاه سوخت مایع
اوایل امسال برای یکپارچهسازی و ساماندهی صدور مجوزهای ساخت جایگاههای عرضه سیانجی و سوخت مایع و بهمنظور شفافسازی، حذف فرآیند بروکراسی در صدور مجوز و حذف امضاهای طلایی، سامانهای با عنوان «درگاه ملی درخواست مجوز جایگاه سوخت» به آدرس http://niordc-station.ir راهاندازی شد؛ این سامانه بهمنظور سهولت دریافت مجوز ساخت جایگاهها سیانجی و سوخت مایع از سوی متقاضیان و بخش خصوصی در دسترس عموم متقاضیان برای استفاده قرار گرفت.
بهنگامسازی فروش در بخش هوشمندسازی سیانجی
با توجه به اهمیت روند دستیابی به ظرفیتهای پیدا و نهان صنعت سیانجی، دولت سیزدهم تمرکز ویژهای برای رشد این صنعت بهکار گرفت. به همین منظور مراسم رونمایی از اجرای طرح بهنگامسازی فروش در بخش هوشمندسازی سیانجی در سال ۱۴۰۱ برگزار شد. از جمله اهداف این طرح میتوان به عدالت در توزیع یارانههای بخش حملونقل، زیرساخت کارآمد، انعطافپذیری، سیاستپذیری، کاهش چشمگیر هزینهها، افزایش شفافیت و فساد ستیزی، افزایش درآمد دولت از محل تحدید قاچاق و انحراف فرآوردهها، چابکسازی و کوچکسازی دولت برای اصل ۴۴ قانون اساسی و مدیریت توزیع و اعمال سیاستهای تشویقی و امکان توسعه طرحهای ملی اشاره کرد.
راهاندازی نظام الکترونیکی منسجم برای توزیع الپیجی
سامانه سدف بهمنظور توزیع الکترونیکی برای توزیع الپیجی با هدف ممانعت از انحراف تغییر مسیر الپیجی به سبد سوخت خودروها، اوایل سال ۱۴۰۰ بهطور کامل راهاندازی شد. در سامانه سدف ۲.۲ میلیون خانواری که نیازمند الپیجی هستند ثبتنام کردهاند. گفتنی است روزانه ۶۵۰۰ تن الپیجی در پالایشگاهها تولید و بهطور میانگین روزانه ۵ هزار و ۱۰۰ تن در داخل کشور توزیع میشود که با نظارت درست در مصرف، مسیری تازه برای صادرات و ارزآوری آن در کانال اقتصادی کشور ایجاد شد.
ایجاد ارزش افزوده بیشتر در زنجیره تولید
هماکنون بهمنظور کاهش و پرهیز از خامفروشی نفت خام بر اساس سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) این مهم در صدر برنامههای شرکت ملی پالایش و پخش قرار گرفته است. امری که به دفعات از سوی مسئولان ذیربط مطرح شده و مورد تأکید بوده است، بر مبنای پوستاندازی خطمشی صنعت پالایش و تغییر مسیر از سوختمحوری به سمت سودمحوری قرار گرفته بوده است. قرار دادن نسلی نو از محصولات در سبد پالایشگاهها که تاکنون فقط بر تولید انواع سوخت متمرکز بوده، اقدامی است که میتواند مسیر درآمدزایی کشور را بیش از پیش تسهیل کند.
رونمایی از نخستین پروژه در حوزه تلفیق پالایش و پتروشیمی
طرح احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی از جمله طرحهایی است که در حرکت به سمت سودمحوری در اولویت اجرا و به بهرهبرداری رسیدن قرار گرفته است. طرح ۳۰۰ هزار بشکهای با هدف افزایش ظرفیت پالایشی و تأمین فرآوردههای موردنیاز با تأکید بر زنجیره ارزش در استان هرمزگان و در مجاورت پالایشگاههای بندرعباس و ستاره خلیجفارس احداث خواهد شد.
پتروپالایشگاه لاوان وارد گام اجرایی میشود
طرح احداث پتروپالایشگاه لاوان به ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه از جمله طرحهای پیشبینیشده با خوراک نفت خام است.
بر این اساس خوراک این پتروپالایشگاه نفت خام بوده که در فاز اولیه و در مرحله نخست محصولات نفتی و در گام دوم محصولات و فرآوردههای پتروشیمی تولید خواهد شد.
هدف از ساخت پتروپالایشگاه لاوان تکمیل زنجیرههای ارزش، توقف خامفروشی، ایجاد اشتغال، توسعه پایدار، جلوگیری از خروج ارز، استفاده حداکثری از توانمندیها و ظرفیتهای داخلی و کسب بازارهای هدف در اقتصاد بینالمللی است، همچنین واحد ایزومریزاسیون پالایشگاه لاوان با استفاده از توان داخلی و شرکتهای دانشبنیان با هدف افزایش یک میلیون لیتر تولید روزانه بنزین یورو ۴ و رشد ۵۰ درصدی در تولید راهاندازی شده است.
احداث پالایشگاه ۱۸۰ هزار بشکهای خوزستان نیز در دستور کار قرار گرفته است.
خط لوله تابش
اواخر دیماه سال ۱۴۰۰ تفاهمنامهای بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی و بانک ملت برای احداث خط لوله انتقال فرآوردههای نفتی رفسنجان – مشهد تابش (تأمین بازار انرژی شرق) به طول ۹۷۸ کیلومتر امضا شد. استقرار این کریدور اقتصادی با توجه به اینکه ۵۰ درصد سوخت مصرفی در نیمه شمالی کشور از طریق خط لوله ری تأمین میشود، میتواند شبکه سوخت را از تکبعدی بودن خارج کند.
از جمله اهداف این پروژه میتوان به انتقال فرآورده با ظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه در روز، تأمین پایدار سوخت موردنیاز شرق و شمال شرق کشور (استانهای خراسان جنوبی، رضوی و شمالی)، کوتاه شدن مسیر انتقال فرآورده، کاهش مصرف سوخت و کاهش هزینههای حمل، تسهیل صادرات فرآورده به کشورهای همجوار و استفاده از خط لوله بهعنوان جایگزین حملونقل جادهای، اشاره کرد.
احداث خط لوله پارس
امضای تفاهمنامه خط لوله پارس با هدف تأمین کسری و توزیع بهینه سوخت موردنیاز استان فارس، کاهش تردد نفتکشهای جادهای، افزایش حجم ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی این استان و… امضا شد. این طرح ظرفیت انتقال روزانه ۷۳ هزار بشکه فرآورده را از هرمزگان به استان فارس مهیا خواهد کرد. این خط لوله راهبردی به طول ۴۰۰ کیلومتر با قطر ۱۴ اینچ در مسیر شهرستانهای مهرآران و فسا ساخته میشود سپس به شیراز میرسد. در طول مسیر این خط لوله ۲ تلمبهخانه، یک پایانه و یک انبار نفت جدید به ظرفیت ۸۰ میلیون لیتر در فسا ساخته خواهد شد.
اقدامهای پالایش و پخش: ارتقای کیفی سوخت تولیدی
پروژههای تصفیه گازوئیل، ارتقای کیفی نفت گاز و سولفورزدایی نفت کوره از تهمانده برجهای تقطیر در پالایشگاه اصفهان آماده بهرهبرداری است. تولید کک سوزنی در پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند، ارتقای کیفی محصولات سنگین واحد ککسازی در بندرعباس، ارتقای کمُی و کیفی فرآوردههای تولیدی در پالایشگاه نفت تبریز، طرح احداث واحد بهبود کیفی و کمی بنزین در تهران، طرح احداث واحد سولفورزدایی نفت کوره در کرمانشاه، واحد تقطیر در خلأ جدید لاوان از دیگر طرحهای در دست اقدام است که فاز مطالعاتی آن در حال اجراست.
نوسازی ناوگان حملونقل جادهای
نوسازی ناوگان حملونقل جادهای تفاهمنامه نوسازی ۵۰۰ نفتکش سوخت جادهپیما بین بانک ملت و تجارت، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران و شرکتهای دنیای ماموت و رخش خودرو دیزل با حضور معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران امضا شد. گفتنی است در مرحله نخست نوسازی ناوگان از مجموع ۴ هزار دستگاه، ۵۰۰ دستگاه نوسازی میشود. با اجرایی شدن این تفاهمنامه، بانک ملت متعهد شد برای نوسازی ۵۰۰ کشنده تا ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کند.
هماکنون حدود ۶۵ درصد فرآورده موردنیاز بخش نیروگاهی با نفتکش ارسال و حمل میشود و حدود ۱۴ هزار و ۸۰۰ نفتکش در زنجیره توزیع فرآورده فعالیت میکنند که نوسازی این ناوگان، نقش مهمی در تسهیل و بهروزرسانی فرآیندهای این عملیات، افزایش ضریب ایمنی و استانداردهای زیستمحیطی ایفا خواهد کرد.
ممانعت از توقف فرآوردهها در هرمزگان
نباید از نظر دور داشت که با برشمردن ظرفیت پالایشگاههای موجود و تعریف طرحهای جدید، ظرفیت پالایشی هرمزگان از لحاظ راهبردی به بیش از یک میلیون بشکه میرسد که ضرورت دارد ذخیرهسازی فرآوردهها به موازات آن افزایش یابد و زیرساختهای جدیدی در بخش ظرفیتهای دریایی، صادرات و اسکله ایجاد شود.
به این منظور تفاهمنامه مالی طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی در استان هرمزگان (روستای جمالآباد بندرعباس) در ششم اردیبهشتماه سال جاری با حضور وزیر نفت بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران و بانک ملی امضا شد.
توسعه انبارهای ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی با توجه به برنامه احداث پتروپالایشگاه شهید سلیمانی و پالایشگاه مهر خلیجفارس افزون بر پالایشگاههای موجود، افزایش ظرفیت ذخیرهسازی راهبردی کشور، ایجاد بزرگترین مرکز ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی در سواحل جنوب کشور و تکمیل زنجیره صادرات دریایی و زمینی فرآوردههای نفتی از جمله اهداف طرح ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی شهید نادر مهدوی بهحساب میآید. با امضای این تفاهمنامه کشور شاهد افزایش ۶۰۰ میلیون لیتری ظرفیت ذخیرهسازی فرآوردههای نفتی در جنوب این مرزوبوم خواهد بود.
رکوردزنی در عملیات انتقال فرآوردههای نفتی ایران
با ثبت رکورد انتقال ۱۲۸ میلیارد لیتر نفت خام و فرآوردههای نفتی اصلی در سال ۱۴۰۰، یک رکوردشکنی در این بخش ثبت و ضبط شد.
دیگر اقدامهای در حال اجرا
با توجه به اقدامهای کلیدی برای تأمین مالی پروژههای نفتی با سرمایهگذاری کنسرسیوم بانکی و پتروشیمی، اعلام آمادگی برای صادرات خدمات فنی و مهندسی به آن سوی مرزها، توجه و تأکید برای میدان دادن به دانشبنیانها و بسترسازی برای همکاری هرچه بیشتر با این شرکتها، تسریع در آمادهسازی طرح توسعه و تثبیت ظرفیت پالایشگاه آبادان، تسریع در آمادهسازی و تکمیل واحد تصفیه نفت گاز پالایشگاه اصفهان، اورهال و تعمیرات موفقیتآمیز پالایشگاهها و در عبارتی کلانتر به ارتقای کمّی و کیفی تولیدات پالایشگاهی اشاره کرد.
توجه به فعالیتهای برونمرزی
درباره فعالیت برونمرزی صنعت پالایش باید به صدور خدمات فنی و مهندسی به پالایشگاههای فراسرزمینی، امضای قرارداد ۱۱۰ میلیون یورویی بازسازی و راهاندازی پالایشگاه ۱۴۰ هزار بشکهای ونزوئلا، امضای تفاهمنامه مطالعات فنی و مهندسی احداث پالایشگاههای جدید و توسعه پالایشگاههای موجود در کشورهای حوزه کارائیب اشاره کرد.
امضای تفاهمنامه با ۵ شرکت دانشبنیان
شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی و پنج شرکت دانشبنیان، تفاهمنامههای مختلفی در زمینه فناوریهای موردنیاز این شرکت امضا کردند. این تفاهمنامهها ۲۹ تیرماه بین شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی با پنج شرکت دانشبنیان درباره هوشمندسازی جایگاههای عرضه سیانجی، روباتیک و ساخت روباتهای آتشنشان، تجهیزات سامانه هوشمند سوخت، تولید برجهای نور و پروژکتورهای فوقکممصرف و دیگر تجهیزات سامانه هوشمند سوخت امضا شد.
آغاز صادرات دریایی گاز مایع از پایانه شهید باهنر
توان صادراتی گاز مایع شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ۲ هزار تن در روز است که تاکنون بهدلیل محدودیتهای مقاصد صادرات زمینی و نبود تمهیدات صادرات دریایی و توسعه زیرساختهای لازم در دورههای گذشته، امکان تحقق اهداف صادراتی میسر نبوده است، اما با تلاش و پیگیری مستمر، اخیراً امکان صادرات دریایی گاز مایع در پایانه شهید باهنر بندرعباس و جلوگیری از هدررفت حدود ۳۶۵ میلیون دلار منابع ارزی در سال محقق شده است.
بومیسازی کاتالیستهای مورد استفاده در صنعت پالایش
با حمایت شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران از شرکتهای دانشبنیان در سالی که از سوی مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) به سال تولید دانشبنیان و اشتغالآفرین نامگذاری شده است، تلاشهای گستردهای برای بومیسازی کاتالیستهای مورد استفاده در صنعت پالایش توسط شرکتهای دانشبنیان داخلی انجام شد، به نحوی که برای نخستین بار کاتالیست واحدهای RCD و RFCC پالایشگاههای آبادان و امام خمینی (ره) شازند توسط یک شرکت داخلی دانشبنیان تولید و با تولید این کاتالیستها در داخل کشور، از خروج ارز به میزان قابلتوجهی جلوگیری شد.
استقرار انضباط مالی
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران از تیرماه سال ۱۴۰۰ تا تیرماه امسال موفق به حلوفصل پروندههای مالیاتی به ارزش ۳۶۸ هزار میلیارد ریال، افزایش سودآوری مجموعه پالایش و پخش بالغ بر ۸۶ هزار میلیارد ریال و تأمین منابع سازمان هدفمندسازی یارانهها ۱۱۰ هزار میلیارد تومان شده است.
اضافه شدن به فهرست سازمانهای توسعهای
با توجه به زیرساختها و بسترهای متوازن توسعه در شرکت ملی پالایش و پخش، هیئت دولت طی تصویبنامهای در تاریخ یکم مردادماه سال ۱۴۰۱، شرکت ملی پالایش و پخش را به فهرست سازمانهای توسعهای کشور اضافه کرد. از این رو پس از این، مجمع شرکتهای زیرمجموعه که تاکنون متشکل از وزرای امور اقتصادی و دارایی، دادگستری و نفت بود، به هیئت مدیره پالایش و پخش تغییر پیدا کرد که گام بلندی بهمنظور توسعه شرکت قلمداد میشود.
کسب رتبه برتر شرکت ملی پالایش و پخش در ارزیابی صیانت از حقوق شهروندی
شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران موفق به کسب رتبه نخست در بین شرکتهای تابعه وزارت نفت و رتبه پنجم از بین ۱۱۰ دستگاه اجرایی بر اساس ارزیابی شاخصهای محور دولت مردمی و نظارت عمومی شد. این شرکت در بازه زمانی مذکور از جایگاه ۳۴ به جایگاه پنجم، بین ۱۱۰ دستگاه اجرایی درباره عملکرد ارتقا یافته است.