هوش مصنوعی (AI) به عنوان اوج نوآوری بشر، یک شگفتی تکنولوژیکی است که صنایع، جوامع و جوهر وجود انسان را تغییر می دهد.به بیان دیگر این هوش ، شبیه سازی فرآیندهای هوش انسانی توسط ماشین ها می باشد و فراتر از اتوماسیون صرف می باشد. با قابلیت هایی چون ظرفیت بالای یادگیری، استدلال و سازگاری با محیط و امور خود را معرفی می کندکه این خود بازتاب شناخت انسان و فعالیت های او می باشد هرچند که اغلب در کارایی و دقت از نوع بشر پیشی می گیرد.
پیدایش هوش مصنوعی به دههها قبل برمیگردد و ریشه در تعقیب و تکرار فرآیندهای فکری انسان دارد. هوش مصنوعی از آغاز فروتنانه خود در آزمایشگاههای تحقیقاتی و دانشگاهی تا حضور فراگیر آن در زندگی روزمره، بهطور تصاعدی تکامل یافته است و به واسطه پیشرفتهایی در یادگیری ماشین، شبکههای عصبی و الگوریتمهای یادگیری این روند رشد به صورت عمیق در حال گسترش است.
یکی از عمیقترین تأثیرات هوش مصنوعی، ایجاد انقلاب در صنایع مختلف است. به عنوان مثال در مراقبت های بهداشتی و پزشکی، هوش مصنوعی می تواند سوابق پزشکی را تجزیه و تحلیل کند، بیماری ها را با سرعت تشخیص دهد و همچنین به کشف دارو، افزایش دقت و تسریع در درمان بیماری ها کمک کند با این وجود به تازگی دوره جدیدی از پزشکی شخصی سازی شده را آغاز کرده است و مداخلات مراقبت های بهداشتی را بر اساس پروفایل های ژنتیکی تطبیق می دهد.
قلمرو مالی و امور اقتصادی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است، این هوش قادر است،تغییر چشم اندازهای شغلی، تاثیرگذاری بر رشد اقتصادی، مزایای بالقوه افزایش بهره وری ،کارایی و نگرانی های مربوط به جابجایی شغل و نابرابری درآمد را بررسی کند و در این زمینه می توان گفت قدرت هوش مصنوعی در پیشبینی و استفاده از الگوریتمهای مختلف در جهت پیشبینی روند بازار، مدیریت سرمایهگذاریها و شناسایی فعالیتهای متقلبانه با دقت بسیار بالا و بیسابقهای انجام می شود. از دیگر قابلیت های این هوش در زمینه تولید می توان سخن گفت و به تولید اتوماسیون مبتنی بر هوش مصنوعی خطوط تولید اشاره کرد که به بهینه کردن آن کمک می کند، کارایی تولیدات را بهبود و همچنین خطاها را کاهش می دهد و در نهایت چهره صنعت را روز به روز متحول می کند.
با تکیه بر دیدگاه ها و اسناد موجود می توان این موضوع را یادآوری کرد که به سرعت تاثیرات ادغام هوش مصنوعی در زندگی روزمره بشریت متبلور شده و بیشترخواهد شد و قادر خواهد بود که در این مورد می توان به خانههای هوشمند و وسایل نقلیه خودران اشاره کرد. در مجله اکونومیست به طور گسترده به بیان این موضوعات پرداخته می شود و آن ها را با ذکر مزایا و معایب و ارائه راه حل های پیچیده شرح می دهد. با تکیه بر قابلیت های ارائه شده در آینده نزدیک این هوش، شاهد دستیارهای صوتی فعال شده با پردازش زبان طبیعی خواهیم بود، که کارها را ساده و برنامه ها را مدیریت و اطلاعات فوری را به بشریت ارائه خواهد کرد.به عنوان مثال خانه های معمولی تبدیل به خانههای هوشمند و مجهز به هوش مصنوعی همراه با کنترل آب و هوا و تنظیم آن خواهند شد البته در حال حاضر با هدف مدیریت مصرف انرژی و افزایش امنیت آن ها و در ادامه منجر به تقویت سبک زندگی یکپارچه و راحت تر می شوند.
با این حال، صعود هوش مصنوعی خالی از ملاحظات اخلاقی و اجتماعی نیست. نگرانی های بسیار زیادی در ارتباط با این حوزه وجود دارد ازجمله آن می توان به جابجایی شغل، تعصبات تعبیه شده در الگوریتم ها و حفظ حریم خصوصی داده ها که تعداد کمی هم ندارند اشاره کرد. هر چند که استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی مستلزم مقررات سختگیرانه، الگوریتمهای شفاف و دستورالعملهای اخلاقی برای اطمینان از نتایج عادلانه و محافظت در برابر سوء استفاده است اما می توان گفت سوگیری الگوریتمی و استقرار مسئولانه فناوریها از دیگر پیامدهای اخلاقی و اجتماعی هوش مصنوعی در ارتباط با مسائل مربوط به حریم خصوصی دادهها هستند و اینکه که چگونه مقررات و چارچوب های اخلاقی می تواند این نگرانی ها را کاهش دهند. در حال حاضر رقابت جهانی زیادی برای تسلط بر هوش مصنوعی وجود دارد هرچند که پیامدهای ژئوپلیتیکی کشورهایی که سرمایه گذاری زیادی در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی انجام می دهند قابل تجزیه و تحلیل می باشد اما نکته حائز اهمیت این است که چگونه پیشرفتهای هوش مصنوعی ممکن است بر روابط بینالمللی، رقابتپذیری و ساختارهای قدرت تأثیر بگذارد؟
با نگاهی به آینده،می توان مطمئن شد که پتانسیل هوش مصنوعی بی حد و حصر باقی می ماند. پیشرفتهای هوش مصنوعی نوید پیشرفتهایی را در مدلسازی آب و هوا، اکتشاف فضا و تحقیقات علمی را میدهد و راهحلهایی را برای چالشهای پیچیده جهانی باز میکند. علاوه بر این، ادغام هوش مصنوعی با سایر فناوریهای پیشرفته مانند روباتیک، محاسبات کوانتومی، و بیوتکنولوژی، آیندهای از نوآوری و پیشرفت بیسابقه را منعکس میکند. در میان این شگفتی های تکنولوژیکی، لمس انسان ضروری است. رابطه و همزیستی بین هوش مصنوعی و هوش طبیعی، جایی که ماشینها به جای جایگزینی تواناییهای انسان تقویت می شوند، کلید یک همزیستی هماهنگ فعال می شود و استفاده از هوش مصنوعی بهعنوان یک ابزار برای توانمندسازی و بهبود به جای جایگزینی، امکان پرورش ویژگیهای منحصربهفرد انسانی، خلاقیت، همدلی، و استدلال اخلاقی را فراهم میکند ابزاری که برای حرکت در دنیای مبتنی بر هوش مصنوعی لازم و ضروری است.
در خاتمه تاکید میکنیم که هوش مصنوعی گواهی بر نبوغ انسان است زیرا جهان را به شکلی که ما می شناسیم تغییر می دهد. پتانسیل تحول آفرین این هوش زمانی که مسئولانه از آن استفاده شود، آینده ای را نوید می دهد که در آن هوش مصنوعی به عنوان کاتالیزوری برای نوآوری، پیشرفت اجتماعی و بهبود نوع بشر عمل می کند.
تهیه و نگارش :لیلین رحیمی
مدیر روابط عمومی استصنا